Deel deze pagina:

Anko van Hoepen

Column Anko van Hoepen

De school als tussenruimte

De filosofe Hannah Arendt vraagt zich in ‘De crisis van de opvoeding’ af waar een school eigenlijk toe dient. De school is er volgens Arendt niet om leerlingen een nieuwe (betere) samenleving te laten maken. Zij ziet de school juist als een tussenruimte tussen het gezin en de ‘grote’ maatschappij. Waarbij de school de overgang van de ene sfeer naar de andere sfeer moet mogelijk maken.

Arendt beschrijft ook dat ze het samenleven van mensen ziet als het met elkaar zitten om een gemeenschappelijke tafel. ‘Zo kunnen we de school en wat zich in de klassen en groepen voordoet, beschouwen als een tafel van de wereld. Daar verschijnen de dingen, de concepten en ideeën die de leraar en de leerlingen erop leggen’.

Tonen, wijzen en spreken

‘Iedereen kan op zijn of haar eigen manier hiernaar kijken, luisteren en er vragen aan en over stellen. Door dit ‘tonen, wijzen en spreken’ doen kinderen steeds meer kennis op over wat er in de wereld aan de orde is, ze vormen zichzelf en dat doen ze op hun geheel eigen manier’. Ik gebruik hier de uitleg over het denken van Hannah Arendt van pedagoog Joop Berding.

Leerlingen organiseren Paarse Vrijdag

Waarom begon ik deze column nu zo filosofisch? Omdat ik hieraan moest denken toen ik vandaag (als ik dit schrijf is het 8 december: Paarse Vrijdag) een van onze scholen bezocht in Utrecht: Daltonschool Apollo 11 in De Meern. Ik mocht aanwezig zijn in groep 7 waar ze op deze Paarse Vrijdag spraken over ‘zijn wie je bent’ en ‘elkaar respecteren’.
Ook ging ik in gesprek met drie kinderen van de ‘veiligheidscommissie’ van deze school. De commissie had deze Paarse Vrijdag georganiseerd.
Ik was zwaar onder de indruk van de verschillende gesprekken die ik had met de kinderen. Ik realiseerde me dat het voor deze kinderen zo gewoon is om samen naar school te gaan en om iedereen te accepteren om wie hij, zij of hen is.

Toch een beetje mooier straks

Deze school is echt een tussenruimte. En wat mij betreft een prachtige tussenruimte. Het hele jaar door. En zo zijn er veel prachtige tussenruimtes in onze stad: zoveel plekken waar kinderen en leraren samen naar school gaan en waar je mag zijn wie je bent.
Ik kom heel graag in die tussenruimtes, ook al moet ik daarna weer naar die ‘grote’ maatschappij.
En stiekem hoop ik toch dat deze kinderen, wanneer ze uit die tussenruimte komen, de maatschappij straks weer een beetje mooier maken.

Anko van Hoepen
Lid Utrecht Development Board

> Aanmelden nieuwsbrief

Home » Columns » De school als tussenruimte