Kees Rutten

‘Hoog’ en ‘laag’ onderwijs moet uitgebannen

door Agnes Koerts

"Ik ben een publieke-sector dier geworden". Kees Rutten, een van de veertien leden van UtrechtDB, typeert zichzelf. Hij is in het dagelijks leven lid van het College van Bestuur van ROC Midden Nederland. Daarnaast zet hij zich niet alleen in voor UtrechtDB, maar ook voor de Economic Board Utrecht (EBU). Een van zijn missies: betere aansluiting tussen onderwijs en arbeidsmarkt.

Waarom wordt iemand 'publiek dier' in Utrecht met een historie bij verzekeraar AMEV, later ASR, tot en met het bestuur van de VU in Amsterdam?  "Omdat ik zie dat je een opdracht hebt om jonge mensen bagage mee te geven. Dat houdt meer in dan kennis. Het gaat om weerbaar maken, bemoedigd worden".

Utrecht, Nieuwegein, Amersfoort

Kees Rutten is vaak te vinden op het ROC-bestuursbureau aan de Brandenburchdreef in Overvecht. Eigenlijk een hoger gelegen vleugel van het Creative College, een van de dertien branchegerichte mbo-colleges van ROC Midden Nederland. Beneden lopen studenten in en uit. Ze willen ondernemer worden in de popmuziek, of podiumtechnicus licht en geluid. Tussen hen springen de leerlingen van de dansopleiding eruit, en andere performers. Zo telt ROC MN 20.000 studenten en 1750 medewerkers in Utrecht, Nieuwegein en Amersfoort.

Bemoedigd en weerbaar

Bemoedigd worden? Kees Rutten vertelt dat hij in zijn jaren bij de VU zag dat buitenlandse studenten werden meegenomen in het universitaire leven. Docenten, medestudenten, mentoren, personeel, iedereen werkte daaraan mee. Hoe onwennig ze ook binnenkwamen, de buitenlandse en niet-Nederlandstalige studenten verlieten enkele jaren later vol vertrouwen de opleiding, "bemoedigd" zoals de bestuurder het formuleert. En weerbaar.

Niks "laag opgeleid"

Dat streeft hij ook na bij het mbo in Utrecht. Niks "laag opgeleid", daar wil hij niet van horen. Wie op het mbo zit, wordt "goed opgeleid". "Hoog" en "laag" onderwijs moet worden uitgebannen. Want de samenleving heeft iedereen en elk talent even hard nodig.

"Te vaak wordt rond het mbo een sfeer gemaakt van moeilijkheden, van gestold wantrouwen, een problematische onderwijsrichting. Mbo'ers worden in hokjes gezet, hun kennis en vaardigheden zouden overbodig zijn of worden. Want robots komen eraan! Absolute onzin."

Van SKF tot Lage Weide

Technici op mbo-niveau blijven gevraagd door het bedrijfsleven in Utrecht en omgeving. Voorbeelden te over, ook uit de rest van de Randstad. "Bij SKF in Nieuwegein, groot leverancier van lagers, afdichtingen, services en smeersystemen, werken veel hbo'ers en universitair geschoolden. Maar ook minstens vijftig mbo'ers, die er hard nodig zijn". Ander voorbeeld waar mbo-afgestudeerden in de techniek werken: op het Science Park bij het Hubrecht Instituut waar onder andere opzienbarend stamcelonderzoek wordt verricht.

"En kijk naar Lage Weide, waar prachtige bedrijven zitten met potentie die je moet koesteren. Zij werken samen met onze opleidingen".

Aansluiting bij bedrijfsleven en stad

Het mbo zoekt aansluiting bij het bedrijfsleven, maar ook bij de stad. Daarom snijdt Kees Rutten het belang van het beroepsonderwijs ook aan met een blik op Utrechtse wijken. "In Overvecht werken partijen samen om woningen duurzaam te renoveren, Mitros, Stivo, de gemeente. Wij dragen daaraan bij, vanuit onze opleidingen. Andere initiatieven om de wijk aantrekkelijker te maken, op gebied van zorg en welzijn, bewegen, verzorging: alle fundamentele vaardigheden en kennis daarvoor geven wij aan onze studenten mee. Kijk, dát is mbo: opleiding plus inhoudelijk doel plus locatie."

Ouder dan 60 jaar.

De stad Utrecht en het bedrijfsleven moeten wel op hun tellen passen. Het aantal docenten in basis- en voortgezet onderwijs en de technieksector van het mbo wordt schaars nu dertig procent van hen ouder is dan  60 jaar. "Dat betekent schade voor het bedrijfsleven in deze regio", zegt Rutten. Andere zorg: in Utrecht is technologie een witte vlek: belangstelling voor studierichtingen als automotive, ICT, elektronica lijkt te verdampen. Een "tech-pact" moet deze neergang afremmen, want de vraag naar deze afgestudeerden blijft.

Levensecht leren

De beroepsvakopleidingen zitten dicht bij het bedrijfsleven en het midden- en kleinbedrijf. Dat bepaalt wellicht de drijfveer van Kees Rutten. Hij schetst zijn eigen achtergrond: enerzijds zoon van een huisarts, anderzijds komt hij uit een grootouderlijk zakengezin rond het familiebedrijf met kartonfabriek. "Een kruising van ondernemers met technisch inzicht, en van zorgverleners voor de medemens. Die kwaliteiten vind ik terug in het mbo. Meer dan het hbo gaat het om levensecht leren dichtbij de praktijk."

Potentieel aan jonge mensen

Samenwerking tussen onderwijsinstellingen, opengooien van het Utrecht Science Park en dus meer 'civic university', benutting van het enorme potentieel aan jonge mensen. Dat motiveert Rutten om via de EBU (als voorzitter van de "Human Capital Agenda") en UtrechtDB te werken aan stad en regio Utrecht. "Ik ben er geboren en getogen, heb er gestudeerd en ik zou nergens anders meer willen wonen", zegt hij. "Een fantastische regio". 

Meer interviews

Home » Interviews » Kees Rutten