Deel deze pagina:

Niek de Wit

Column Niek de Wit

Ruimte voor de zorg nodig, ook in de stad

We worden met z’n allen steeds ouder. Dat komt onder andere door ons zorgstelsel. Dat hoort al jaren tot de beste in Europa. Maar om dat zo te houden staan we in de komende jaren voor grote uitdagingen.

Door de vergrijzing hebben steeds meer mensen behoefte aan medische zorg en verzorging. Om aan die vraag te blijven voldoen hebben we steeds meer zorgverleners nodig. Ook die professionals vergrijzen. En zij werken steeds vaker parttime. Dat gaat dus knellen. Meer zelf doen, en vaker de familie inzetten, hoor je dan. Maar dat lijkt niet de oplossing, want ook mantelzorgers worden in de komende jaren ouder….

Hoe moet het dan verder?

De oplossing wordt in allerlei richtingen gezocht. Extra aandacht voor preventie, en minder anaar de dokter. Maar dat blijkt niet eenvoudig. Hoge verwachtingen ook van het ‘digitaal’, dus via de computer, organiseren van zorg. Mensen blijken huiverig voor hulp via het scherm. En zij moeten zo min mogelijk naar het ziekenhuis, want dat is lang niet altijd nodig. Naar de huisarts, maar die is al druk genoeg en kan er niets meer bij hebben.

Wijkteams rond huisarts

Er moet meer samenwerking komen. Om preventie, medische zorg en verzorging te organiseren dicht bij de patiënt in de eigen woonomgeving. Dat vraagt sterke en goed georganiseerde wijkteams rondom huisartspraktijken of vanuit gezondheidscentra. Daarin werken buurtteams, fysiotherapeuten en apothekers nauw samen en zij kunnen veel taken van de huisarts overnemen. Gelukkig zien we die wijkgerichte samenwerking ook in Utrecht al op heel veel plekken.

Maar er moet wel ruimte zijn

Naast de juiste mensen is ook goede huisvesting nodig. En daar wringt de schoen. Al jarenlang wordt die huisvesting overgelaten aan de zorg- en welzijnsorganisaties zelf. Niet verkeerd zou je zeggen, want elk bedrijf moet dat zelf regelen. Maar de zorg is geen winkel, maar dienstverlening. Net als onderwijs en openbaar vervoer. En wanneer huisarts, thuiszorg en fysiotherapeut voor hun praktijkruimte moeten meedingen in de huidige woningmarkt dan ontstaan er problemen.

Huisvestingsproblemen in de zorg

Uit enquêtes blijkt dat ten minste de helft van de huisartsen problemen heeft met huisvesting: te duur, te krap, of ongeschikt. Uitbreiding of verplaatsen lukt vaak niet door gebrek aan medewerking van verhuurder of gemeente. Veel gemeentes zien zorgprofessionals als ondernemers, die moeten het maar in de markt zoeken. Maar voor de zorg gelden landelijk vastgestelde tarieven. Je kunt als zorgorganisatie niet zo maar een ‘marktconforme’ prijs voor je bedrijfsruimte betalen.

Kanaleneiland, Cartesius

Voorbeelden ook in Utrecht. In Kanaleneiland wil de verhuurder dat het gezondheidscentrum plaats maakt, om daar 500 appartementen te kunnen ontwikkelen. Ook belangrijk, maar waar moet het gezondheidscentrum dan naar toe? In Cartesius ontwikkelen een groot aantal partijen (waaronder de gemeente) de gezonde wijk van de toekomst, met ook op de toekomst gerichte zorgvoorzieningen. Maar de huisartspartij moet de projectontwikkelaar wel een onbetaalbare marktconforme huurprijs betalen.

Ruimte nodig voor sterke teams

Zorg van de toekomst vraagt sterke teams in alle Utrechtse wijken in de stad. Met voldoende bedrijfsruimte voor zorg en welzijn. Natuurlijk moet de huisarts of de fysiotherapeut uiteindelijk zelf het koopcontract of de huurovereenkomst tekenen. Maar wanneer we overal in de stad in de toekomst voldoende zorgaanbod willen houden dan moeten andere partijen een handje helpen.

Niet alles aan de markt overlaten

Ook een taak voor de gemeente, tenslotte mede verantwoordelijk voor de gezondheid van haar inwoners. Door opname van zorgvoorzieningen in nieuwbouwplannen. Door actief en creatief meedenken, en beschikbaar stellen van alternatieve bestaande ruimte. En soms een duwtje waar dat nodig is. Niet alles aan de markt overlaten, maar actief sturen door bijvoorbeeld het aanpassen van bestemmingsplannen.

Zo draagt ook de gemeente bij aan de zorg van de toekomst.

Niek de Wit
Lid Utrecht Development Board

> Aanmelden nieuwsbrief

Home » Columns » Ruimte voor de zorg nodig, ook in de stad