Deel deze pagina:

Trude Maas

Column Trude Maas

Schaarste oplossen: kom uit je hok en spring over het hek

We lopen in Utrecht tegen verschillende problemen aan. Kort samengevat: er heerst schaarste in overvloed. Toverstokjes lossen dit niet op. Dus moeten we anders gaan denken: meer dialoog en meer samenwerking.

Voorbeelden genoeg. Het is hier inmiddels lastig voor bedrijven om nieuwe aansluitingen op het elektriciteitsnet te krijgen. Ook voor scholen gaat dat spelen. Het net zit vol. Tenminste… als je vanuit elke vraag individueel kijkt.

Samenwerken, meer niet

Maar als je slim gaat delen, ligt dat meteen anders. De een gebruikt de hele dag elektriciteit, een ander kan dat zonder al teveel moeite naar de avond of zelfs naar de nacht verschuiven. Door slim met de buren te plannen, wordt het probleem kleiner. Dat gaat ongetwijfeld een grote vlucht nemen op industrieterreinen. Die onderling dan het beschikbare aanbod efficiënt verdelen.
Misschien gaan we dat in wijken ook nog wel doen. Waarom niet?
Wat is ervoor nodig? Wegwerken van belemmerende regels. Samenwerken, simpelweg.

Fijne werkgever ben je dan

Er is ook schaarste op de arbeidsmarkt. Zo ongeveer in alle sectoren.
Kreunen en steunen helpt niet. Wat dan wel?  
Creatief het probleem te lijf gaan. Want de ‘koek die te verdelen valt’ wordt niet groter door personeel bij de concurrent weg te kopen. Wel duurder. Harde concurrentiebedingen lossen ook niets op. En de zogeheten ‘groenpluk’ van nog net niet afgestudeerden belemmert deze studenten op de lange termijn in hun ontwikkelingskansen. Fijne werkgever ben je dan.
En wat het effect is van onbeperkt goedkope arbeidsmigranten lokken, weten we inmiddels ook allemaal: druk op de woningmarkt en veel andere voorzieningen.

Geen mensen rondpompen

Gelukkig: we zien ook meer innovatieve ontwikkelingen.
In het Utrechtse onderwijs begint men het personeelsprobleem te delen, en dus gezamenlijk naar oplossingen te zoeken. Geen mensen rondpompen, maar samen nadenken hoe je een baan in het onderwijs interessanter kunt maken. Want veel geld uitgeven aan human resources, met de achterdeur open, is weinig efficiënt. Samen delen van HR-inspanningen zou veel praktischer en ook voordeliger kunnen blijken te zijn. Wie weet willen docenten ervaring opdoen bij andere instellingen. Een goede manier om je te ontwikkelen immers. Ook dat kun je samen organiseren. Mooi dat het onderwijs dit durft. We horen dat dergelijke ideeën ook in de zorg voorzichtig wortel schieten.

Experiment open hiring

Een andere innovatie: ‘open hiring’. Niet aan de deur zeuren over diplomabezit, en trachten te beoordelen wat ervaring elders inhield. Maar mensen de kans geven te laten zien wat ze kunnen. Mooi dat de gemeente Utrecht dit soort experimenten aandurft. Wie volgt? De clou: anders denken.

Tot nu toe onontdekt talent

Beter kijken naar de groep die we eufemistisch benoemen als ‘met afstand tot de arbeidsmarkt’ is ook niet verkeerd. In Utrecht zien we daarvan nog niet zoveel. In andere steden zijn al sterke allianties gesloten, en worden business cases ontwikkeld. Verzekeraars doen ook mee, omdat die natuurlijk wel zien dat ze zo aan preventie kunnen doen. Welbegrepen eigenbelang.
In Utrecht woont zeker ook tot nu toe onontdekt talent. Met capaciteiten, waaraan niet meteen gedacht wordt. Heus niet alleen bij stages wordt gediscrimineerd op naam en herkomst of de buurt waar je woont. Kijk ook beter naar de kwaliteiten van een vluchteling. Anders denken kan ook hier. Of moet de schaarste eerst nog groter worden?

Vol energie na je 67e

Dan heb je nog de gepensioneerden. Dankzij onze welvaart en goede zorg, zijn velen nog vol energie na hun 67^e. Die vergrijzing wordt vaak neergezet als plaag, maar het is misschien wel een blessing in disguise. Een pool die niet duur is, en veel ervaring heeft. Maar dan moet je natuurlijk wel even over je vooroordelen heenstappen als organisatie. Wie durft?

Slimmer met schaarste omgaan

In de verkiezingsprogramma’s wordt verbazingwekkend weinig gezegd over omgang met schaarste.
Er worden wel opgewekt heel veel plannen gepresenteerd. Alsof we beschikken over een onbeperkt legioen aan arbeidskrachten voor de uitvoering ervan.
Maar helaas. We kunnen geen blik opentrekken met mensen die het elektriciteitsnetwerk ‘even’ upgraden. We hebben ook niet ineens een heleboel extra leerkrachten. We zullen dus gewoon slimmer met schaarste moeten leren omgaan. Je kunt de dingen niet blijven doen zoals we dat nu eenmaal altijd al gewend waren.

Ga met de buren in gesprek

De overheid gaat al die problemen heus niet voor ons oplossen. Die moet ook uit zijn hok durven te komen, en over het hek gaan . Minder regels dus, en andere.
Ondernemers zullen koppen bij elkaar moeten steken. Om de schaarse elektriciteit slimmer te delen. De schaarste aan personeel als gezamenlijk probleem te lijf te gaan. Zoals dat nu ook in het onderwijs gebeurt.

Samen komen we er wel uit. Mits je uit je, nu nog even veilige hok durft te komen en over het hek met de buren in gesprek gaat.

Trude Maas
Voorzitter Utrecht Development Board

> Aanmelden nieuwsbrief

Home » Columns » Schaarste oplossen: kom uit je hok en spring over het hek