Deel deze pagina:

Trude Maas

Column Trude Maas

Utrecht maken we samen. Hoe? 

De slogan ‘Utrecht maken we samen’ bestaat al ruim zeven jaar, sinds 2015. Bedacht door de toen aantredende coalitie die de stad ging besturen. Nog steeds kernachtig en duidelijk. Maar de vraag blijft: hoe maken we Utrecht samen?  Een permanente puzzel voor ons als burgers. En net zo goed voor de mensen aan wie we ooit beleid en uitvoering hadden toevertrouwd. Hoe vinden we de productieve dialoog?

We komen uit een tijd waarin plannen ‘uitgerold’ werden. Politici en ambtenaren zouden stap voor stap idealen en vergezichten dichtbij brengen. Maar deze voormalige ‘uitrollers’ hebben behoorlijk aan gezag ingeboet. Dat weten ze zelf natuurlijk ook. Dus zien we een zoektocht naar andere wegen om de intelligentie van de stad meer te benutten. Drie voorbeelden: een park in Zuilen, het Jaarbeurspleingebouw, de Energietransitie.

Een oase in Zuilen

Een mooi voorbeeld van lerend besturen zien we in Zuilen. Toen het plan voor een groene oase dat in het stadskantoor was gebakken op super veel reacties stuitte, werd het proces on hold gezet. Nu zijn er stappen terug gezet, zodat de omwonenden beter kunnen meedenken. Daar wordt die oase vast mooier van. En de omwonenden komen zo uit de stand van ‘tegen’ van alles. Nu nog de dialoog goed en effectief organiseren, want anders is de enige opbrengst meer stroperigheid. En dat wil niemand. 

Jaarbeurspleingebouw

Een andere  interessante dialoog-variant werd toegepast bij het Jaarbeurspleingebouw, dat Oopen gaat heten. Het bouwplan kreeg invulling met behulp van allerlei wensen uit de stad.
Daarna werd een groep burgers samengesteld om te ‘bewaken’ of die wensen voldoende doorklonken in de uitwerking. Tot de keuze van de architect en de aanbesteding aan toe.
De wethouder van dienst (Eelco Eerenberg, D66) zegt dat hij veel heeft aan dat team. En dat hij er inspiratie uit haalt om ook bij andere projecten op deze manier te gaan werken.

Energietransitie van onderop

Er zijn mooie voorbeelden waar het initiatief juist van onderop komt. Zeker rondom de energietransitie. Wie kent niet het fenomeen energiecoöperatie? In heel Nederland schijnen er inmiddels 700 te zijn, en Utrecht blaast zijn deuntje mee.
Meestal zijn deze coöperaties gericht op gezamenlijk energie opwekken. Via zonnepanelen, restwarmte etcetera. Af en toe een windmolen, maar die zijn kennelijk minder te behappen in onze stedelijke omgeving.

Allemaal vrijwilligers

Op zoek naar ‘Versnelling van de Energietransitie’ organiseerden vorige maand
onder andere sociëteit De Constructieve en de UtrechtDB voor de tweede keer een bijeenkomst met Utrechtse energiecoöperaties en andere energie-initiatieven. Georganiseerd door pure vrijwilligers dus. Gesteund door gemeente en provincie. Dat dan weer wel!
Wij nodigden ook de politiek en ambtenaren uit. De dialoog verliep primair tussen die verschillende initiatieven. Er valt immers van elkaar te leren.
Maar de beleidsmakers en uitvoerders namen actief deel aan dit bottom-up initiatief.

Passende regelingen onbekend

Wat viel daar te leren? Een paar persoonlijke indrukken.
De bottom-up initiatieven moeten aandacht aan draagvlak besteden, voor je het weet zijn het vooral de happy few die zich inspannen voor verandering. Maar het is heel interessant om te zien hoe ze dat doen.
Er blijken allerlei regelingen te zijn om dit soort initiatieven te steunen. Zoals geld voor professionele hulp. Prima, maar ze lijden aan hetzelfde euvel als zovele goed bedoelde regelingen. Ze zijn te weinig bekend bij degenen voor wie ze bedoeld zijn.

‘Dat moeten we toch beter kunnen’

De ijverige vrijwilligers-coöperaties verdwalen rap in een oerwoud van demotiverende condities. Tot verdriet overigens van de aanwezige ambtenaren. Er werd dan ook af en toe bevrijdend gelachen om sommige hilarische verhalen. ‘Dat moeten we toch beter kunnen’ klonk het.
Nog iets praktisch: overleg gebeurt in de avonduren, na het werk. Lastig vaak als je dan iemand van bijvoorbeeld Eneco of de gemeente aan tafel wilt hebben. Die hebben immers andere werktijden. En willen ’s avonds hun eigen vrijwilligerswerk doen. De sportclub bijvoorbeeld.

Utrecht samen maken: we zijn op weg. Af en toe struikelend. Er is geen blauwdruk immers. Maar goed ook.

Trude Maas
Voorzitter Utrecht Development Board

> Aanmelden nieuwsbrief

Home » Columns » Utrecht maken we samen. Hoe?