Column Trude Maas

Utrechts Ondernemersfonds, doen en denken

Een Ondernemersfonds. Zoiets kun je wel even bedenken, maar werkt het ook?

Nu het Ondernemersfonds Utrecht in 2019 zeven jaar draait, stonden we daar even bij stil. Op een bijeenkomst over de toekomst van het fonds kwamen filmpjes langs van interessante en enthousiasmerende projecten.

Uit de cijfers van het fonds kun je zien dat het allemaal even moest wennen. De eerste jaren werd de pot niet leeg gemaakt. Dat 'probleem' heeft het Ondernemersfonds inmiddels echter niet meer.

Van licht tot ruilbibliotheek

Vrijwel alle 'trekkingsgebieden' zijn inmiddels flink aan de slag, en besteden gezamenlijk het geld waarop ze recht hebben. De voorbeelden zijn zichtbaar. In winkelstraten is dat bijvoorbeeld de kerstverlichting. In Oost fietst een buurtconciërge door de straten. En in Rijnsweerd wordt gezamenlijk een ontwikkelingsplan voor de lange termijn gemaakt, tevens gericht op meer duurzaamheid van het vastgoed. Maar ook de ruilbibliotheek op het Centraal Station wordt zo betaald.

Evaluatie in 2019

Kortom: varianten te over. Allemaal gericht op de kwaliteit van de stad. Bouwstenen voor een evaluatie in 2019.

Maar Utrecht is ook een stad van denkertjes, dus werd er eind november diepgang gegeven aan het gesprek over nut en noodzaak van zo'n fonds. Dat gebeurde aan de hand van prof. dr. Tine de Moor, historica aan de Universiteit Utrecht. Zij presenteerde het OfU in een breder kader.

Gilden en coöperaties

Plots was er een link tussen de trekkingsgebieden en de middeleeuwse gilden. Maar ook tussen de trekkingsgebieden en de actuele broodfondsen waarin zzp'ers zich onderling verzekeren tegen langdurige ziekte. De energiecoöperaties die overal ontstaan pasten erbij. En zelfs de Rabobank kwam even langs.

We kregen uitgelegd dat 'onderlingen' en coöperaties eigenlijk al lang bestaan, maar dat ze een beetje vergeten raakten. En dat we ze nu opnieuw uitvinden.

Utrecht maken we samen

Tine de Moor toonde de taakverdeling tussen overheid en burgers. Hoe de overheid van 'inspraak' verschoof naar 'co-creatie'. En hoe we nu meer partnerschap en burgerinitiatief kennen. Er ligt een grote lijn tussen 'Utrecht maken we samen' en het Ondernemersfonds.

Gemeentes leren van ons

En dus waren we ineens trots. Dat Ondernemersfonds in Utrecht biedt een mooi voorbeeld van bevordering van initiatief en samenwerking in wijken en trekkingsgebieden.

Niet voor niets zaten in de zaal mensen uit andere gemeentes, die wilden leren hoe wij dat hier doen.

Verbeterpunten

En ja, er zullen vast wel verbeterpunten opdoemen bij de evaluatie volgend jaar van het fonds. Al is het maar omdat de gebieden - nu ze begrijpen hoe het werkt - harder over prioriteiten zullen moeten nadenken, want 'op=op'.

Utrecht zet de toon

Duidelijk werd dat dit geen eendagsvlieg is, maar juist past in een bredere ontwikkeling. En ook dat Utrecht mede de toon zet voor de manier waarop je dit type beweging vorm kunt geven.

Met dank aan de professor. Toch fijn, die universiteit onder handbereik.

Trude Maas
Voorzitter Utrecht Development Board

> Aanmelden nieuwsbrief

Deel deze pagina:

Home » Columns » Utrechts Ondernemersfonds, doen en denken

Het echte Utrecht: OfU

De onafhankelijke stichting Ondernemersfonds Utrecht beheert geld dat ondernemers zelf opbrengen via een opslag op de OZB van niet-woningen. Alle betalers van OZB niet-woningen betalen dus mee. Behalve bedrijven zijn dat bijvoorbeeld scholen, sportvelden en ziekenhuizen. Ook de overheid betaalt mee als zij een pand bezit of huurt.

Trekkingsgebieden

Om te zorgen dat de partijen die het geld leveren er daadwerkelijk zelf mee aan de slag kunnen, hebben de initiatiefnemers de stad verdeeld in ruim zeventig deelgebieden: de trekkingsgebieden. Zo'n trekkingsgebied kan een industrieterrein zijn of een kantorenpark, en soms is het een hele stadswijk. Ieder gebied brengt een eigen budget op en mag zelf bepalen wat het daarmee doet.

Sinds 2012

Het bestuur van Ondernemersfonds Utrecht toetst vervolgens of de besteding transparant is, of die past bij het doel van het fonds en of er bijvoorbeeld geen kosten worden gemaakt voor zaken die de gemeente eigenlijk moet betalen. Het OfU startte in 2012; de gemeenteraad besloot in 2014 tot verlenging met vijf jaar.

https://ondernemersfondsutrecht.nl/projecten/

Foto: OfU

Rien Nagel, Kees Rutten en Monique Mourits INTERVIEW

"Constructief, maar wel kritisch"

De kracht van de Utrecht Development Board? Drie leden geven een eenstemmig antwoord: de eigen koers los van de politiek, zoekend naar gesprek met de stad en de buurt. Kortom: allereerst in contact met de basis en niet met reguliere machtsfactoren.

> Lees het hele interview